Jednym ze współczesnych problemów, które pojawiły się wraz z Internetem są fake newsy, tzw. fejki, czyli plotki, propagandy, które rozpowszechniają informacje nieprawdziwe lub zmanipulowane.
Zasoby Internetu są nieograniczone. Pozwala on na błyskawiczne rozpowszechnianie różnych treści, również fałszywych.
Dzięki rozwojowi nowych technologii w sposób bardzo wiarygodny można tworzyć zmontowane informacje (poprzez montowanie zdjęć, filmów, wypowiedzi), za pomocą których manipuluje się ludźmi. Wykorzystuje się przy tym psychologiczny mechanizm oddziaływania na nasz mózg, który automatycznie reaguje na bodźce wywołujące w nas emocje, a potem dopiero dokonuje logicznej interpretacji bodźca. Człowiek, który przeczyta nagłówek
w Internecie (np. „Śmiercionośny wirus atakuje Polaków”) wskazujący na możliwe niebezpieczeństwo, nie tracąc czasu na racjonalną analizę przekazuje informację dalej.
Podobny mechanizm jest stosowany w przypadku informacji o osobach znanych, tylko tu, wpływa się na inne emocje: oburzenie, zaciekawienie, szok, zdziwienie itd.
Odróżnienie fejków od faktów nie jest łatwe, ale możliwe. Wiele przypadków nieprawdziwej informacji zawiera:
sensacyjny nagłówek,
słowa nacechowane emocjami;
mało konkretnych informacji
brak autora informacji lub jego źródła
przedstawienie sytuacji w upraszczający sposób,
obietnicę szybkiego rozwiązania problemów,
datę, która dawno jest nieaktualna, lub informację, która straciła ważność, ale jest rozpowszechniana jako aktualna.
Gdy napotykamy na tak skonstruowane informacje, warto powstrzymać swoje emocje i zastanowić się czy są jednoznaczne dowody na to, że są one prawdziwe, jaki wpływ na ich odbiór mają nasze uczucia, czy jest ktoś, kto może zyskać lub kto może stracić na podaniu do wiadomości publicznej takich informacji.
Manipulacja informacją może służyć różnym celom, przeważnie jednak chodzi
o władzę i pieniądze.
Fejki stosuje się :
w polityce - wykorzystuje się je jako narzędzie prowadzące do sukcesu wyborczego,
w reklamie, marketingu, akcjach społecznych, tu warto podkreślić, że treści publikowane przez internetowych influencerów, również bywają zmanipulowane, zachwalają konkretne produkty, dla tego, że im za to zapłacono,
w portalach internetowych - publikuje się tzw. clickbaity, czyli komunikaty wykorzystujące wyłącznie ciekawość odbiorcy, które nie zawierają, żadnych wartościowych treści,
na kanałach internetowych np. YouTubie, gdzie prezentowane są wyreżyserowane zachowania patologiczne, widzowie nie zdają sobie sprawy z tego, że to, co oglądają, nie dzieje się naprawdę,
przez oszustów internetowych, którzy kuszą szybkimi i łatwymi do osiągnięcia korzyściami, podszywając się pod inne osoby.
Pamiętajmy!
W żadnym wypadku nie można zaakceptować sytuacji, kiedy ktoś mija się
z prawdą , chcąc wprowadzić inną osobę lub grupę w błąd po to, by wpłynąć na jej decyzje i zachowanie , w taki sposób, żeby nie miała świadomości tego wpływu i myślała, że robi coś z własnej woli.
Nie dajmy się manipulować, bezkrytycznie nie przyjmujmy do wiadomości informacji podawanych w Internecie czy innych mediach.
Sami również postępujmy uczciwie!
Źródło:
https://cyfrowa-wyprawka.org/lekcja/fejki-manipulacja-informacja-w-sieci
https://pixabay.com/pl/users/Peggy_Marco-1553824/